बालाजुमा जुद्ध बारुण यन्त्र शाखा कार्यालय उद्घाटन : कार्यक्रममा स्वर्गीय रिजालको योगदानमाथि चर्चा

काठमाडौँ । काठमाडौँ महानगरपालिकाले बालाजु औद्योगिक क्षेत्र प्रवेश मूल द्वारसँगै जुद्ध वारुण यन्त्र शाखा कार्यालय भवन शुभारम्भ गरेको छ । उद्योग व्यवस्थापन कार्यालय परिसरमा नवनिर्मित भवनको विपद व्यवस्थापन समितिका संयोजक प्रेम थापाले आज उद्घाटन गर्नुभएको हो । २०८० पुस १८ गते शिलान्यास भएको भवन निर्माणको अवधि २०८१ फागुन मसान्तसम्म थियो । २०७९ मंसिर २६ गते २८ औँ महानगर दिवसको अवसर पारेर यस ठाउँबाट दमकल सेवा शुभारम्भ गरिएको थियो । 

उद्घाटन कार्यक्रमका वक्ताहरुले वडा नम्बर १६ का तत्कालीन अध्यक्ष स्वर्गीय मुकुन्द रिजालले स्थानीय विकासमा पु¥याउनु भएको योगदानको चर्चा गर्नुभयो । ‘उहाँकै कारण आज यस ठाउँमा दमकल भवन सम्भव छ । दमकल भवनजस्तै उहाँले देखेका धेरै सपना पूरा गर्नुपर्नेछ । यसका लागि साझा प्रयत्न गरौँ ।’ उहाँहरुको साझा धारणा थियो । 

‘क्षेत्रगत विपदमध्येको आगलागी काठमाडौँका लागि प्रमुख समस्या बनेको छ । सहरी विकास अनियन्त्रित हुँदा सहरका सबै ठाउँमा अग्नि नियन्त्रणका लागि दमकल लैजान सक्ने अवस्था छैन ।’ समितिका संयोजक थापाले भन्नुभयो, ‘दमकल पुग्ने ठाउँका लागि ३ वटा दमकल खरिद गर्दैछौँ । जुन ठाउँमा ठुला दमकल जान सक्दैनन् त्यस्ता ठाउँका लागि साना दमकल खरिद गर्ने योजनामा छौँ । यस्तै साना दमकल पनि जान नसक्ने ठाउँका लागि फायर ड्राइराइजर राख्ने कार्यक्रम कार्यान्वयन गरिरहेका छौँ ।’  

त्यस क्रममा वडा नम्बर १६ का अध्यक्ष रोजिना श्रेष्ठले, आगलागी नियन्त्रणका लागि दमकलसँगै स्थानीय स्रोत र क्षमताको उपयोग बढाउँदै जानुपर्ने बताउनुभयो । 

सहरका विभिन्न स्थानमा स्थापना गरिएका बारुण यन्त्र कार्यालयबाट आगलागीका घटनामा छिटो पुग्न सक्ने वातावरण तयार हुँदै गएको धारणा राख्दै विपद व्यवस्थापन विभागका प्रमुख जगदिश अर्यालले, साधन र उपकरणको उपलब्धतासँगै आगलागी नियन्त्रणमा काम गर्ने जनशक्ति, वडा र समुदाय स्तरीय जनशक्तिको क्षमता विकासका कार्यक्रम सञ्चालन गरिरहेको धारणा राख्नुभयो । कार्यक्रममा स्वर्गीय रिजालकी धर्मपत्नी कविता आचार्य रिजालले, आफ्ना पतिले तर्जुमा गरेर कार्यान्वयन गर्न नपाएका कार्यान्वयन भइरहेकोमा प्रसन्नता व्यक्त गर्नुभयो । कार्यक्रममा उहाँलाई सम्मान गरिएको थियो । 

भवनका डिजाइनर इञ्जिनियर प्रेमबहादुर श्रेष्ठका अनुसार भवनको भुइँतलामा ८० हजार लिटर र छतमा २० हजार लिटर गरी १ लाख लिटर पानी भण्डारण क्षमता छ । छतको पानी दमकलमा भर्न ३ इञ्चको पाइप राखिएको छ । कर र पिएससहित ५ करोड ९१ हजार ७१४ रुपैयाँ लागतमा निर्माण कार्यादेश दिइएको भवन निर्माणको कार्य सम्पन्न रकम ४ करोड ८८ लाख २६ हजार ८४५ रुपैयाँ हो । यो रकम कार्यादेश दिइएको अङ्कभन्दा २.०५ प्रतिशत कम हो । श्रेष्ठका अनुसार ठेकेदार सबिरा मंगलुग्मा जेभीले लागत अनुमानभन्दा ९.९५ प्रतिशत रकम कम कबोल गरेको थियो । 

भूकम्प प्रतिरोधी निर्माण शैली र विधि अबलम्बन गरेर बनाइएको भवन  अगाडि सडकबाट ३ तला र पछाडिबाट ५ तलाको देखिन्छ । भवनको बाहिरी मोहडा परम्परागत नेपाली शैलीको छ । यो शैली महानगरपालिकाले निर्माण गर्ने अन्य भवनसँग एकरुपता छ । भित्री भाग आधुनिक शैलीको छ । 

१ हजार ६२० वर्गफुट क्षेत्रफल भएको भवनको जमिन तलामा २ वटा ठुला दमकल र एउटा एम्बुलेन्स राख्ने स्थान छ । यो तलामा दमकल मर्मत गर्ने कक्ष, एम्बुलेन्स चालक सुत्ने कक्ष, बाहिरी शौचालय छ । एटिक तलामा कर्मचारीहरुको विश्राम स्थल र कार्यालय कक्ष राखिएको छ । पहिलो तलामा कमाण्डर कक्ष, लुगा फेर्ने कोठा र २० जना अग्नि नियन्त्रकका लागि शयन कक्ष छ । यसमा डवल डेकर गर्दा ४० जना जनशक्ति सुत्न सक्छन् ।  

दोस्रो तलामा विपद ब्यबस्थापन र सुरक्षाका लागि खटिने जनशक्तिका लागि भान्छा, भाँडाकुँडा सफा गर्ने ठाउँ, स्नान कक्ष र शौचालय छ । चौथो तलामा ८ सय वर्गफुटको कक्ष छ । यसलाई योग अभ्यास गर्ने, जिम गर्ने इनडोर स्पोर्टसका लागि प्रयोग गर्न सकिन्छ । 

भवनको जम्मा क्षेत्रफल ५ हजार ८३२ वर्गफुट छ ।