
वि.सं.: २०८२, असर २२ आइतबार
इ.स.: 2025 July 6,SUNDAY
वि.सं.: २०८२, असर २२ आइतबार
‘चुनौती छन् । यसकारण नेतृत्वको खोजी भएको हो ।’ उहाँले भन्नुभयो, ‘साझेदार एकै ठाउँमा बसेर एउटै दृष्टिबाट काम गर्ने हो भने हरेक समस्याको समाधान खोज्न सकिन्छ । यसपछिको एक महिना नटग्रेडेड विद्यार्थीलाई पढाएर नतिजा सुधारका लागि काम गरौँ । त्यसपछि सबै समस्या केलाएर, सिप र क्षमताको विश्लेषण गरेर थप कार्यक्रम तर्जुमा गरौँला ।’
सहरबासीलाई पिउने पानीको आवश्यकता पूरा गराउन प्रशोधित पानीको सेवा दिने व्यवसायीका २८ वटा सवारी साधनको अनुगमन गर्दा ४४ वटा जार मापदण्ड विपरीत भेटिएका छन् । काठमाडौँ महानगरपालिकाको कृषि तथा पशुपन्छी विभागले आज गोङ्गबु बसपार्क क्षेत्रमा गरेको अनुगमनका क्रममा कुच्चिएका, फुटेका र अपारदर्शी जार भेट्टाइएको हो । यी जारहरु जफत गरियो । जफत जारहरु नष्ट गर्न महानगर प्रहरी बललाई जिम्मा लगाइएको छ ।
नव प्रवर्तनमा आधारित शैक्षिक कार्यक्रमको प्रभावकारी कार्यान्वयनका लागि केन्द्रीय नीतिलाई स्थानीयकरण गर्नु पर्ने शैक्षिक सम्मेलनले सुझाव दिएको छ । काठमाडौँ महानगरपालिका राजधानीमा आयोजना गरेको नवप्रवर्तनमा आधारित महानगरपालिकाका शैक्षिक योजना तथा कार्यान्वयनमा आएका कार्यक्रमका अनुकुलता र प्रतिकुलता विषयक शैक्षिक सम्मेलन (एजुकेसनल कन्फरेन्स अन इनेब्लिङ् इनोभेसन्स इन एजुकेसन प्लानिङ् एण्ड इम्प्लिमेन्टेसन) अन्तर्गत दोस्रो दिनको सत्रले पहिलो दिनको सत्रको सन्देशलाई जोड्दै यस्तो सुझाव दिएको हो । सम्मेलनको पहिलो दिनले, नवप्रवर्तनमा आधारित शैक्षिक कार्यक्रमलाई तहगत सरकारबिच ‘अपनत्व’ र साझेदारबिच ‘सहकार्य’को वातावरणमा जोड दिनु पर्ने निचोड निकालेको थियो ।
विवाद हुनेहरुले जनप्रतिनिधिहरुसँग भेटघाट हुँदा मर्का सुनाउँछन् । जनप्रतिनिधिले दुवै पक्षको कुरा बुझेर आपसी संवाद गराएपछि सम्भावित ठुला मुद्दाको समाधान त्यहीँ निस्कन्छ । हाम्रो अभ्यासले यही देखाउँछ । मर्का महसुस गरेका धेरै व्यक्तिहरुले लिखित निवेदन दिने, मौखिक उजुरी दिने प्रक्रियामा पनि पुग्नु पर्दैन ।’
काठमाडौँ महानगरपालिकाभित्रका सामुदायिक विद्यालयबाट २०८१ को माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसईई) परीक्षामा सहभागी विद्यार्थीमध्ये ७८९ जना विद्यार्थीले ३.६१ देखि ४ जीपीए प्राप्त गरेका छन् । यसमा १७ जनाले ४ जीपीए पाएका छन् । यो गएको वर्षभन्दा ४४.७७ प्रतिशत धेरै हो । गएको वर्ष ५४५ जनाले ३.६१ देखि ४ जीपीए प्राप्त गरेका थिए । गएको वर्षको तुलनामा यो वर्ष २४४ जना धेरै विद्यार्थीले उच्च जीपीए प्राप्त गरेका हुन् ।
तालिममा आधारभूत सञ्चारतर्फ अभिवादन गर्ने, घाम, पानी, साथी जस्ता शव्दको संकेत सिकाइएको थियो । यस्तै समयतर्फका दिन, बार, बिहान, दिउँसो, बेलुका, राती, साल, गते, हप्ता, महिना, नातागोतामा बुबा, आमा, दिदीबहिनी, भाइ, हजुरबा, हजुरआमा, जेठी, कान्छी, बुढो, वुढी, ठुलीआमा, ठुलाबा, फुपू, फुपाजुजस्ता शव्दका संकेत सिकाइएको थियो । यस्तै रङ्गहरु, सरीरका अङ्गहरु, स्वास्थ्य सम्बन्धी संकेतहरु सिकाइएको थियो । चराचुरुङ्गी, फलफुल, स्वाद, जनावर, कीरा, दिशा, अङ्क, पैसा गणना, तरकारीका संकेत तालिममा समावेश थिए । यस्तै हो, होइन, छ छैन, असल खराव जस्ता विपरीतार्थक शव्द, हामी, तिमी, जस्ता सर्वनाम शव्द र सँगै, अरु जस्ता विविध शव्दका संकेत सिकाइयो । खाद्यपदार्थ र पेय पदार्थ, अम्मल र लागू पदार्थ, धर्म, संस्कार, संस्कृति र प्रकृति, मान्छे र पेशा, भावना, घरेलु सामान, खेल, दैनिक क्रियाकलाप, लुगा कपडा, व्यक्तिका गुण र दोष, विभिन्न उपकरणका संकेत तालिममा सिकाइएको थियो ।
‘अम्मामा यत्ति धेरै मान्छेलाई कानुनी सेवा चाहिएको रहेछ?’ काठमाडौँ महानगरपालिकाका वडा नं. २१ का स्थानीय महिलाहरुले महानगरपालिकाले वडाहरुबाट प्रदान गरेको निःशुल्क कानुनी सहायता लिनेहरुको संख्या ६४ हजारभन्दा धेरै रहेको सुनेपछि आश्चर्य मिसिएको आवाजमा भन्नुभयो, ‘यदि महानगरपालिकाले यसरी सेवा नदिएको भए सबैले अहिले लिएको सेवा लिन्थे त?’
सम्मान प्राप्त गरिसकेपछि उपप्रमुख डंगोलले, आफू पदीय जिम्मेवारीमा नरहँदादेखि नै लिपि प्रयोगलाई विकसित गराएर सांस्कृतिक पहिचान प्रवर्धनको काममा सक्रिय रहेको बताउनुभयो । ‘पदीय जिम्मेवारीमा रहँदा काठमाडौँको प्रतिष्ठालाई सांस्कृतिक सहरका रुपमा सम्बर्धन गर्दै, यसैमार्फत समृद्धि प्राप्त गर्ने दिशामा इमान्दारपूर्वक काम गरिरहनेछु । काठमाडौँलाई पूर्खाले दिएको नासो जोगाउँदै समावेशी सांस्कृतिक सहरका रुपमा विकसित गर्ने काममा आफ्नो सक्रियता कम हुन दिन्न ।’