वि.सं.: २०८२, मंसिर ८ सोमबार
इ.स.: 2025 November 24,MONDAY
वि.सं.: २०८२, मंसिर ८ सोमबार
‘अम्मामा यत्ति धेरै मान्छेलाई कानुनी सेवा चाहिएको रहेछ?’ काठमाडौँ महानगरपालिकाका वडा नं. २१ का स्थानीय महिलाहरुले महानगरपालिकाले वडाहरुबाट प्रदान गरेको निःशुल्क कानुनी सहायता लिनेहरुको संख्या ६४ हजारभन्दा धेरै रहेको सुनेपछि आश्चर्य मिसिएको आवाजमा भन्नुभयो, ‘यदि महानगरपालिकाले यसरी सेवा नदिएको भए सबैले अहिले लिएको सेवा लिन्थे त?’
सम्मान प्राप्त गरिसकेपछि उपप्रमुख डंगोलले, आफू पदीय जिम्मेवारीमा नरहँदादेखि नै लिपि प्रयोगलाई विकसित गराएर सांस्कृतिक पहिचान प्रवर्धनको काममा सक्रिय रहेको बताउनुभयो । ‘पदीय जिम्मेवारीमा रहँदा काठमाडौँको प्रतिष्ठालाई सांस्कृतिक सहरका रुपमा सम्बर्धन गर्दै, यसैमार्फत समृद्धि प्राप्त गर्ने दिशामा इमान्दारपूर्वक काम गरिरहनेछु । काठमाडौँलाई पूर्खाले दिएको नासो जोगाउँदै समावेशी सांस्कृतिक सहरका रुपमा विकसित गर्ने काममा आफ्नो सक्रियता कम हुन दिन्न ।’
नवप्रवर्तनमा आधारित महानगरपालिकाका शैक्षिक योजना तथा कार्यान्वयनमा आएका कार्यक्रमका अनुकुलता र प्रतिकुलता विषयक शैक्षिक सम्मेलन (एजुकेसनल कन्फरेन्स अन इनेब्लिङ् इनोभेसन्स इन एजुकेसन प्लानिङ् एण्ड इम्प्लिमेन्टेसन) आजसम्म चल्नेछ ।
काठमाडौँ महानगरपालिकाका उपप्रमुख सुनिता डंगोलले कानुनी ज्ञान सबैका लागि अपरिहार्य रहेको बताउनुभएको छ । आज काठमाडौँ महानगरपालिका वडा नम्बर ११ को महिला सञ्जालले आयोजना गरेको न्यायिक समितिको क्षेत्राधिकार सम्बन्धी अन्तरक्रियात्मक कार्यक्रममा बोल्दै उहाँले भन्नुभयो, ‘मलाई परेको छैन । किन जान्न पर्यो भनेर सोच्नु हुँदैन । सकेसम्म विवादमा पर्नु नपरोस् । यदि परि हाले पनि ज्ञान भयो भने सामना गर्न सजिलो हुन्छ ।’ उहाँले थप्दै भन्नुभयो, ‘आफू गरिरहेको काम कानुनी रुपमा उचित छ कि छैन? भन्ने थाहा पाउन पनि कानुनी ज्ञान चाहिन्छ ।’
उपचारात्मक सेवामा प्राथमिक स्वास्थ्य उपचार, स्वास्थ्य बिमा, सुरक्षित मातृशिशु, सुरक्षित गर्भपतन, क्षयरोग नियन्त्रण, स्वास्थ्य शिविर, फार्मेसी, एकीकृत नवजात शिशु तथा बाल रोग व्यवस्थापन सेवा सञ्चालित छन् । यस्तै कुष्ठरोग नियन्त्रण सेवा, ज्येष्ठ नागरिक स्वास्थ्य सेवा, आयुर्वेद सेवा, बहुदीर्घकालीन रोग व्यवस्थापन सेवा, डेङ्गी रोग नियन्त्रणका कार्यक्रम सञ्चालित छन् । प्रवर्धनात्मक सेवामा राष्ट्रिय खोप सेवा, परिवार नियोजन, पोषण, स्वास्थ्य शिक्षा जनचेतना अभिवृद्धि, नसर्ने रोग नियन्त्रण सचेतना महाअभियान, सरुवा रोग नियन्त्रण सेवा, स्वास्थ्य प्रवर्धन सेवा, बैकल्पिक चिकित्सा सेवा छन् । यस्तै विद्यालय स्वास्थ्य शिक्षा, नसर्ने रोगको परीक्षण (स्क्रिनिङ्) कार्यक्रम, महामारी रोग नियन्त्रण तथा निवारण, सुरक्षित मातृत्व, योग अभ्यास तथा व्यवहार परिवर्तन अभ्यास, तथ्याङ्क संकलन, प्रशोधन र प्रतिवेदन निर्माण, अनुसन्धान, स्वास्थ्य संस्थाजन्य फोहर व्यवस्थापन कार्यक्रम सञ्चालनमा छन् ।
प्रदर्शनीमा जलजन्य विपदमा बाढी तथा डुबान, अग्नि नियन्त्रण, बहुतले भवनबाट मानवीय उद्धार, सडक सवारी दुर्घटना तथा उद्धार, डोरीबाट गरिने उद्धार, खोज तथा उद्धार कार्यका लागि प्रयोग गरिने साधन सामग्री तथा उपकरण राखिएका थिए ।
काठमाडौँ महानगरपालिकाको वडा नम्बर १० ले विपद व्यवस्थापन गर्न नेपाल प्रहरीलाई र सामुदायिक क्रियाकलाप सञ्चालन गर्न वडाभित्रका समुदायहरुलाई सामान, साधन तथा उपकरण वितरण गरेको छ । बुधबार वडामा आयोजना गरिएको सार्वजनिक सुनुवाई तथा योजना तर्जुमा छलफल कार्यक्रमका अवसरमा सामान हस्तान्तरण गरिएको हो ।
चालु आर्थिक वर्षमा काठमाडौँ महानगरपालिकाको वडा नम्बर १० ले ९२ प्रतिशत भौतिक प्रगति र ७४.५२ प्रतिशत वित्तीय प्रगति हासिल गरेको छ । आज वडामा आयोजना गरिएको चालु आर्थिक वर्षको सार्वजनिक सुनुवाई र आगामी आर्थिक वर्षका योजना तर्जुमा छलफल कार्यक्रममा प्रगतिका बारेमा धारणा राख्दै वडाध्यक्ष एवं महानगरपालिकाको सामाजिक समितिका संयोजक रामकुमार के. सी. ले विकास र सुविधा प्राप्त गर्ने वडावासीका स्वभाविक चाहनालाई वफादार भएर पूरा गराउने बताउनुभयो । ‘वडाको सबै ठाउँमा समान दृष्टिले पूर्वाधार निर्माण तथा सामाजिक विकासका कार्यक्रम सञ्चालन गरेका छौँ । सबै ठाउँमा एकै पटक काम नभएको हुन सक्छ । यसको अर्थ त्यहाँ दृष्टि पुगेको छैन भन्ने चाहिँ होइन ।’ उहाँले भन्नुभयो, ‘विकास भनेको त सबै मिलेर गर्ने हो । योजना हामी लिएर आउँछौँ । तपाईँहरु सबै सहभागी हुनुपर्छ ।’