काठमाडौँ महानगरको नगरसभा १७ औँ अधिवेसन आगामी वर्षको नीति तथा कार्यक्रम र बजेट प्रस्तुत

काठमाडौँ – काठमाडौँ महानगरपालिकाको, नगरसभाकाे १७ औँ अधिवेसनको पहिलो बैठक सोमबार सभागृहमा सम्पन्न भएको छ । बैठकमा चालु आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को कार्यसम्पादन तथा समीक्षा प्रस्तुत गरिनुका साथै आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/८३ का नीति तथा कार्यक्रम र बजेटको प्रस्ताव पेश गरिएको छ ।

नगर प्रमुख बालेन्द्र शाह (बालेन) ले चालु आवको प्रगति विवरण, मुख्य क्षेत्रगत उपलब्धिहरूको समीक्षा र आगामी वर्षको योजनागत प्राथमिकता तथा नीतिगत दिशा निर्धारण गर्ने नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्नुभयो । प्रमुख शाहले आगामी आर्थिक वर्षका लागि १९ बुँदे प्रस्तावित नीति तथा कार्यक्रम नगरसभामा प्रस्तुत गर्नुभएको थियो ।

प्रमुख शाहले भन्नुभयो, “आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/८३ का लागि नगरसभामा प्रस्तुत गरिएको नीति तथा कार्यक्रम कार्यान्वयनबाट काठमाडौँ महानगरपालिकालाई स्पष्ट दिशानिर्देश प्राप्त हुनेछ भन्ने अपेक्षा गरेको छु ।” उहाँका अनुसार काठमाडौँ महानगरलाई समावेशी, सुशासनयुक्त, प्रविधिमैत्री, सुरक्षित, वातावरणमैत्री र नवप्रवर्तनमुखी स्मार्ट सहरको रूपमा रूपान्तरण गर्दै आर्थिक समृद्धि, सामाजिक न्याय, सेवा प्रवाहको गुणस्तर अभिवृद्धि, संस्कृति तथा सम्पदा संरक्षण र दिगो सहरी विकास सुनिश्चित गर्ने लक्ष्य राखिएको छ ।

उक्त कार्यक्रममा चालु आवका अपूरा योजना र नीति कार्यान्वयनलाई निरन्तरता दिने, स्थानीय स्वायत्तता, सुशासन र सेवा प्रवाह सुधार्ने, ई-कोटेसन, सर्भिस रेटिङ सिस्टम जस्ता प्रविधिमैत्री उपाय लागू गर्ने योजना समेटिएको छ।

बाल अधिकार, महिला, ज्येष्ठ नागरिक, अपाङ्गता भएका व्यक्तिलगायतका लक्षित समूहको सामाजिक सुरक्षा र पहुँच सुनिश्चित गर्ने, स्वास्थ्य, शिक्षा र पूर्वाधारमा सुधार ल्याउने, जलवायु संकट समाधान, शून्य फोहोर सहर अभियान, स्मार्ट सिटी पूर्वाधार विकास र सांस्कृतिक पर्यटन प्रवर्द्धन कार्यक्रम पनि प्रस्ताव गर्नू भएको थियो । 

स्मार्ट सडक, ट्राफिक व्यवस्थापन, डिजिटल नक्सांकन, पव्लिक प्राएभेट पार्टनरसिप (पिपिपि) मोडल सुधार, आपतकालीन व्यवस्थापन, खुला चोक र पैदलमैत्री क्षेत्र विकास, स्थानीय उत्पादन प्रवर्द्धन र सुरक्षित खाद्य आपूर्ति जस्ता कार्यक्रम मार्फत काठमाडौँलाई समावेशी, सुरक्षित र नवप्रवर्तनमुखी सहरको रूपमा विकास गर्ने लक्ष्य लिइएको प्रमुख शाहले नगरसभामा बताउनु भएको थियो ।

प्रमुखले पेस गर्नु भएकाे नितीका आधारमा उपप्रमुख सुनिता डंगोलले २०८२/८३ का लागि बजेट तथा कार्यक्रम आर्थिक तथा विनियोजन विधेयक प्रस्ताव नगरसभामा पेश गर्नुभयो । उहाँले आगामी आर्थिक वर्षका लागि जम्मा रु २५ अर्ब ७६ करोड ४३ लाख ४१ हजार रुपैयाँको अनुमानित बजेट प्रस्तुत गर्नुभयो । प्रस्तुत बजेटअनुसार रु २५ अर्ब ११ करोड ४३ लाख ४१ हजार रुपैयाँ संचित कोषमा व्ययभार पर्ने र रु ६५ करोड रुपैयाँ अन्य वाह्य व्ययभार हुने अनुमान गरिएको छ ।

बजेट पेश गर्दै उपप्रमुख डंगोलले भन्नुभयो “अगामी वर्षका लागि संचित कोषमा जम्मा हुने २५ अर्ब ११ करोड ४३ लाख रुपैयाँमा काठमाडौँ महानगरपालिकाको आन्तरिक आय र बैंक मौज्दात समेत गरी २० अर्ब १२ करोड ६४ लाख रुपैयाँ स्रोत व्यवस्थापन हुने अनुमान गरिएको छ । साथै नेपाल सरकार तथा प्रदेश सरकारबाट सशर्त, समानीकरण र राजस्व बाँडफाँडमार्फत ४ अर्ब ९८ करोड ७९ लाख रुपैयाँको अनुदान सुनिश्चित भएको छ ।”

गत आर्थिक वर्ष २०८१/८२ का लागि महानगरपालिकाले रु २४ अर्ब ९० करोड ६३ लाख २५ हजार रुपैयाँको बजेट पारित गरेको थियो ।

प्रस्तावित बजेटमा पूर्वाधार विकासतर्फ ५१ प्रतिशत अर्थात् रु १२ अर्ब ८० करोड ८३ लाख १४ हजार, सामाजिक विकासतर्फ २० प्रतिशत अर्थात् रु ५ अर्ब २ करोड २८ लाख ६८ हजार, सुशासन तथा अन्तरसम्बन्धित क्षेत्रतर्फ १२ प्रतिशत अर्थात् रु ३ अर्ब १ करोड ३७ लाख २१ हजार, कार्यालय सञ्चालन तथा प्रशासनिकतर्फ १४ प्रतिशत अर्थात् रु ३ अर्ब ५१ करोड ६० लाख ८ हजार र आर्थिक विकासतर्फ ३ प्रतिशत अर्थात् रु ७५ करोड ३४ लाख ३० हजार रुपैयाँ विनियोजन प्रस्ताव गरिएको छ ।

नीति तथा कार्यक्रम र समीक्षा प्रतिवेदनमाथि छलफल गर्न असार ३२ गते  दिउँसो २ बजे अर्को बैठक बोलाइएको छ । उक्त बैठकमा नगरसभा सदस्यहरूले आफ्नो धारणा तथा संशोधन हाल्ने कार्यसूचीमा छ । 

कानुनअनुसार नीति तथा कार्यक्रमकै आधारमा बजेट निर्माण हुने व्यवस्था छ, त्यही प्रक्रिया अपनाइएको हो । नगरसभा बैठकमा नीति तथा कार्यक्रम, बजेट, विनियोजन ऐन र आर्थिक ऐनमाथि विस्तृत छलफल र निर्णय आगामी बैठकहरूमा गरिने छ ।